Wspomnienie o Władysławie Bartoszewskim

Władysław Bartoszewski, Gdańsk 15.09.2004

Wczoraj zmarł Władysław Bartoszewski. Przyznam, że jego nagłe odejście zaskoczyło mnie. Oczywiście wiem, że kalendarz ma swoje prawa, ale przecież profesor Bartoszewski  był tak aktywny i żywotny do ostatnich dni, że trudno było spodziewać się tak raptownego przecięcia nici jego żywota.

Osobiście zetknąłem się z Władysławem Bartoszewskim tylko dwukrotnie. Miałem przyjemność słuchać go  15 września 2004 roku w księgarni Świata Książki oraz 19 kwietnia 2011 w Empiku zlokalizowanym w Galerii Bałtyckiej w Gdańsku. Dzisiaj, kiedy niemal wszyscy wspominają tego nietuzinkowego człowieka, również ja pozwolę sobie zacytować notatki z tamtych spotkań.

Po pracy poszedłem do księgarni Świata Książki na spotkanie z Władysławem Bartoszewskim (ur. 1922 r.). Okazją do wysłuchania wybitnego historyka była promocja polskiego wydania jego książki pt.: „Dni walczącej Stolicy”. Rzecz jasna, nabyłem tę pozycję i uzyskałem autograf autora.

Władysław Bartoszewski jest fenomenalny nie tylko jako historyk i polityk, ale przede wszystkim jako człowiek. Takiej swady, takiej jasności umysłu i takiej kondycji - można mu jedynie pozazdrościć. Podczas przeszło godzinnego spotkania ani na chwilę nie przestawał mówić, przy czym czynił to barwnie i z niebywałą ekspresją. Mimochodem wspominał też o sprawach nieznanych dotychczas  szerszej opinii społecznej, np. o planowanej na 27 stycznia przyszłego roku wizycie Putina w Polsce. Pretekstem do jej złożenia ma być 60. rocznica wyzwolenia obozu w Oświęcimiu. Z ciekawostek dowiedziałem się też, że Władysław Bartoszewski był promotorem pracy magisterskiej Bogdana Borusewicza na KUL-u. A propos Borusewicza, to właśnie on i Jacek Taylor zaprosili dziś Bartoszewskiego na kolację. Czekali na niego przed księgarnią, podczas gdy on pracowicie podpisywał dziesiątki książek.

W ostatnim czasie obszerną książkę o powstaniu warszawskim wydał też Norman Davies. Komentując to, profesor Bartoszewski powiedział:

- On jest płodny jak królica. Prawie co roku publikuje tysiąc stron. Jeżeli nawet jest tam 10 procent błędów, to wcale nie szkodzi.

Władysław Bartoszewski, 19.04.2011

Dzisiejsze spotkanie z Władysławem Bartoszewskim było o wiele bardziej udane niż to ze mną. Oczywiście nie porównuję się z nim, ale po prostu stwierdzam fakt. Bartoszewski promował książkę „Pod prąd”, którą napisał wraz z Michałem Komarem. Opowiadał o niej jak zwykle barwnie i sugestywnie, wtrącając mnóstwo anegdot i faktów ze swojego długiego i bogatego w różnorakie wydarzenia życia. Praktycznie nie dopuszczał do głosu prowadzącej spotkanie Iwony Dembskiej, nie wspominając już o słuchaczach.  Jako jeden z nielicznych zadał mu pytanie Marek Ponikowski z gdańskiej telewizji. Wśród kilkudziesięcioosobowej grupy uczestników spotkania przeważała młodzież. Z podziwem skonstatowałem, że Władysław Bartoszewski praktycznie nic się nie zmienił od czasu, gdy widziałem go na spotkaniu w księgarni Świata Książki przed blisko siedmiu laty. A trzeba pamiętać, że ma on już 89 lat…

Dźwięki z kurnej chaty

Wpis na ten temat zamieściłem tutaj

Biesiada góralska

Komentarz do tej biesiady zamieściłem tutaj

W krainie Morcinka

Na Kaplicówce

Dzisiaj krótka wizyta w Skoczowie. Z Ustronia pojechaliśmy busem relacji Wisła- Katowice (bilet 5 zł). Skoczów od najmłodszych lat kojarzył mi się z Gustawem Morcinkiem. Niegdyś zaczytywałem się w jego książkach. Do dziś mam zresztą w swojej biblioteczce kilka jego utworów, w tym "Górniczy zakon", "Wyrąbany chodnik", "Inżynier Szeruda" oraz zbiór nowel łącznie z tą najbardziej znaną, bo będącą lekturą szkolną (przynajmniej w moich czasach), czyli "Łysek z pokładu Idy". Oczywiście wiem o niechlubnej karcie w życiorysie Morcinka, ale jego polityczne wybory z lat pięćdziesiątych nie powinny negatywnie rzutować na całokształt jego twórczości. Odnalazłem zatem pomnik pisarza, by po ludzku oddać mu hołd za wzruszenia wyniesione niegdyś z lektury jego książek.

Kolejnym punktem mojej wędrówki po Skoczowie była Kaplicówka, inaczej Górka Wilamowicka (389 m n.p.m.). Na tym wzgórzu znajduje się metalowy krzyż papieski oraz obelisk upamiętniający wizytę Jana Pawła II w Skoczowie. Mieści się tutaj również sanktuarium św. Jana Sarkandra. Ze wzgórza roztacza się rozległy widok na Skoczów oraz na pasmo Beskidów.

Spacer zakończyłem na rynku. Znajduje się tutaj między innymi fontanna (obecnie nieczynna) z figurą Jonasza (Trytona) oraz osiemnastowieczny ratusz.

Skoczów - ratusz

Skoczów - kościół ewangelicko-augsburski św. Trójcy

Skoczów - aleja Jana Pawła II

Skoczów - krzyż papieski na Górce Wilamowickiej (Kaplicówka)

Skoczów - kościół św. Piotra i Pawła

Skoczów - pomnik Gustawa Morcinka

Skoczów - fontanna Jonasza (Trytona) na rynku

U Bogdana w Mikołowie

Mikołów - rynek

Niespodziewana i nieplanowana wycieczka do Mikołowa. Tym razem nie jechałem z żadnym biurem turystycznym i nie zamierzałem  zwiedzać tego skądinąd sympatycznego miasta. Dlaczego  i po co więc tam pojechałem? Żeby odpowiedzieć na to pytanie trzeba cofnąć się w czasie o prawie 45 lat. Tyle bowiem czasu upłynęło od wyjazdu z Pępic do Mikołowa Bogdana Buchcica. Przez te kilkadziesiąt lat nie widzieliśmy się ani razu. Teraz wyjaśnienie najważniejsze - Pępice pod Kielcami to rodzinna wioska Bogdana i moja. Mało tego, przez kilkanaście lat byliśmy najbliższymi sąsiadami. Kolegami może nie, gdyż dzieli nas pięcioletnia różnica wieku, a w okresie dziecięcym jest to raczej dużo. Niemniej jednak zawsze wspominałem go z sympatią.

Kilka dni temu Bogdan zorientował się (dzięki moim wpisom na blogu), że przebywam w Ustroniu, a więc przysłowiowy rzut beretem od Mikołowa. Zaprosił mnie więc do siebie. Dwa razy nie trzeba było mi powtarzać. Wczoraj wczesnym popołudniem wsiadłem do busa linii Brothers i po niespełna półtoragodzinnym przejeździe byłem już w Mikołowie.

Kilkugodzinne spotkanie upłynęło w miłej atmosferze, pełnej wspomnień o bliskich nam miejscach i ludziach. Niestety, wielu naszych dawnych znajomych oraz członków rodziny nie ma już na tym świecie. Czas robi swoje. Tym bardziej więc cenne są takie spotkania po latach. Pozwalają bowiem na przypomnienie dawnych zdarzeń i uzupełnienie wiedzy o aktualnie zachodzących zmianach w rodzinnych stronach.

Bogdan wraz z małżonką mieszka w okazałym domu nieopodal bazyliki. Od wielu lat z powodzeniem prowadzi własną działalność gospodarczą.